Stellar - Đổi mới tư duy học

Là một người cha, cũng là một người từng phải vật lộn với môn tiếng Anh trước đây, tôi hiểu được những trở ngại tâm lý và kiến thức mà một học sinh như con tôi đang gặp phải. Thú thật, tôi không nghĩ các con sẽ có được tư duy học tập đúng đắn nếu chỉ học vẹt công thức mà không hiểu được ý nghĩa ngữ pháp của từng từ trong câu.

Sự học bắt đầu từ những câu hỏi thắc mắc. Chính vì vậy, từ 8 năm trước, tôi hay đặt câu hỏi khi nhìn thấy 1 câu tiếng Anh, dù đơn giản hay phức tạp.

Ví dụ với câu này: She goes to school.

• Cả “she” và “her” đều nghĩa là “cô ấy” mà tại sao dùng “she” mà không phải là “her”? Có nguyên lý gì không? Hay cứ thấy quen thì viết ra như vậy?

• Tại sao viết là “goes”? Nếu viết “going” thì sao? Đúng hay sai?

• Tại sao viết “goes to”? Nếu bỏ “to” đi có được không?

Nhiều câu hỏi tưởng chừng như rất ngô nghê, kỳ cục nhưng thực ra lại làm khuấy động trí óc đến cùng cực.

Đã qua bao thế hệ, việc học Ngữ pháp nói chung được hiểu là: Học các cấu trúc và làm bài tập theo cấu trúc có sẵn của các sách Ngữ pháp.

Thế nhưng cách học đó đã không giúp tôi và nhiều người hiểu được cái gốc rễ mỗi kiến thức.

Tôi và nhiều người luôn cảm thấy bối rối với các thuật ngữ như Đại từ ngôi thứ 2 số ít, Đại từ ngôi thứ 3 số nhiều, Động từ số ít, Động từ số nhiều, Phân từ hiện tại, Phân từ quá khứ, …

• Nếu học theo cấu trúc thì biết “She” đi với “goes” nhưng vấn đề là nếu viết “She” đi với “going”, đi với “go” thì sao? Nếu sai thì tại sao lại sai?

• Nếu thay “to” bằng “for” và viết “goes to school” thành “goes for school” là sai hay đúng?

• Hoặc nếu thay “goes” bằng từ “comes” (cũng mang nghĩa là “đến”) có đúng không?

Và tôi luôn tự hỏi:

• Phải chăng cách học Ngữ pháp cũ không giúp người học thực sự hiểu gốc rễ, chỉ học vẹt cấu trúc có sẵn và làm bài tập theo mẫu như một người máy?

• Phải chăng cách học cũ chỉ dạy cái vỏ bên ngoài, người học được học cái gì biết cái đấy?

• Phải chăng cách học đó làm cho người học sợ Ngữ pháp dù 1 chủ điểm mà phải học đi học lại nhiều năm?

• Phải chăng đó là lý do mà thi tốt nghiệp cấp 3 luôn có tới 50% học sinh có điểm tiếng Anh dưới trung bình?

Để tự trả lời cho các câu hỏi không có sách vở nào hỏi như thế, cũng không có tài liệu nào có đáp án đầy đủ, tôi đã tự đi tìm câu trả lời cho mình.

Việc tìm tòi câu trả lời với mục đích là để hiểu nguyên lý, gốc rễ của vấn đề và tổng hợp nên Quy luật viết câu tiếng Anh. 

Có những câu hỏi rất đơn giản như:

• Tại sao ở Thì hiện tại tiếp diễn dùng Động từ “to be” là “am, is, are” nhưng các câu ở Thì hiện tại hoàn thành lại dùng “have, has”?

• Lý do là gì? Nguồn gốc là do sự đa dạng trong ngôn ngữ qua các thời kỳ khác nhau hay do thói quen sử dụng của người dân?

• Liệu có một Quy luật gì ẩn dấu phía sau hay không?

Có những câu hỏi phải mất tới 7 ngày đọc hàng nghìn trang tài liệu từ nhiều nguồn khác nhau mới tổng hợp được câu trả lời thành Quy luật. Có những kiến thức không có trong tài liệu tiếng Anh thì lại phải lật tìm trong các tài liệu tiếng Đức, tiếng Pháp, …. Và rồi tôi phát hiện ra, có những kiến thức ngữ pháp đang dạy theo cách cũ phải tốn rất nhiều thời gian và khó ghi nhớ, nhưng nếu được dạy 1 Quy luật  hoặc 1 Sơ đồ tổng quan thì người học chỉ cần học 1 lần duy nhất, là đủ.

Hành trình tự đặt câu hỏi và tự đi tìm câu trả lời như vậy kéo dài 8 năm, từ năm 2016 cho tới nay. Các câu trả lời được sắp xếp và móc nối với nhau thành 1 hệ thống Quy luật đầy đủ và logic. Ngoài câu từ giải thích, mỗi Quy luật đều có Sơ đồ tư duy minh họa kèm theo. Đây là những nội dung chưa từng xuất hiện ở bất kỳ cuốn sách hay giáo trình Ngữ pháp nào trước đây. Và chúng đã được biên soạn thành khóa học Tổng quát Quy luật Ngữ pháp Stellar.

Tôi luôn tâm niệm rằng việc học không chỉ là tích lũy kiến thức mà quan trọng hơn cả là biết suy nghĩ hay biết tư duy đúng. Học tập theo phương pháp nào sẽ tạo ra thói quen suy nghĩ tương ứng. Nếu chỉ chú trọng học thuộc lòng, học vẹt công thức thì sẽ sinh ra thói quen ỷ lại, lười suy nghĩ và thụ động trong hành động. Do đó, việc học nên chú trọng vào đào sâu tư duy bằng cách liên tục đặt câu hỏi nhằm mổ xẻ vấn đề. Chỉ khi nào có câu trả lời cho từng vấn đề nhỏ nhất (không thể chia nhỏ được nữa) thì mới có hiểu biết thật sự.

"Học phải đi đôi với hành", Chủ tịch Hồ Chí Minh đã dạy thế. Do đó, bên cạnh hệ thống bài giảng, bài tập thực hành cũng phải được biên soạn riêng theo mô hình học Quy luật. Mục đích của bài tập thực hành là giúp người học đạt được các kết quả:

1. Thành thạo Ngữ pháp: Ở đây thành thạo không phải do học thuộc các cấu trúc mà người học phải phân tích, giải thích được các câu hỏi Tại sao theo Quy luật logic. Từ đó đánh giá được cách người khác đang làm là sai ở đâu và cần sửa như thế nào. Chỉ có như vậy mới giúp học 1 lần, thấu hiểu và ghi nhớ trọn đời.

2. Mở rộng vốn từ vựng: Ai cũng nói rằng học từ vựng rất quan trọng nhưng học cách nào để hiệu quả và không chán, làm sao để duy trì được mỗi ngày thì ít người đề cập. Nếu chỉ học từ vựng theo danh sách và nói rằng mỗi ngày học 10 từ, 20 từ hay thậm trí 100 từ thì chỉ có rất ít người kiên trì làm được. Thành thật mà nói, tôi không có niềm tin với các thủ thuật học như vậy. Đó là lý do mỗi một khoá học Ngữ pháp theo Quy luật đều có Bài tập được biên soạn riêng và phần học từ vựng được chú trọng phát triển với hàng nghìn câu song ngữ Anh-Việt. Học từ vựng gắn liền với ngữ cảnh là cách học bền vững nhất.

3. Nâng cao năng lực cảm thụ: Đây là nội dung quan trọng nhưng lại không được để tâm đúng mức. Ngôn ngữ là phương tiện diễn tả cảm xúc, suy nghĩ trong giao tiếp. Do đó, nếu không cảm nhận chính xác ý nghĩa diễn tả của câu nói, câu viết thì giao tiếp thất bại. Ấy vậy mà tôi vẫn thường thấy học sinh được dạy “dấu hiệu nhận biết” khi làm bài tập ngữ pháp. “Dấu hiệu” chỉ là một phần của câu, không phải cả câu. Cùng một dấu hiệu nhưng có thể được sử dụng cho nhiều dạng câu khác nhau. Do đó, cần phải hiểu toàn cảnh ý nghĩa của câu thì mới biết viết thế nào là đúng. Ngoài ra, mục đích cuối cùng là học để hiểu và áp dụng cho giao tiếp chứ không phải học để thi.

Tôi trăn trở đặt câu hỏi và miệt mài tìm kiếm câu trả lời như vậy, trước hết là cho chính bản thân tôi, cho con tôi và bây giờ là dành cho tất cả những ai đang gặp khó khăn với Ngữ pháp tiếng Anh.

Nếu bạn và con bạn đã học nhiều năm với cách học cũ nhưng không có tiến bộ, hay chỉ đơn giản là bạn không muốn bản thân và con bạn tiếp tục với cách học vẹt công thức nhưng không hiểu, không giải thích được ý nghĩa của từng từ; thì đây chính là chương trình học bạn cần.

Chương trình này sẽ đổi mới toàn bộ tư duy học tiếng Anh của bạn.

Tác giả: Nguyễn Ngọc Nam